10 February 2015

Update: Openbaarmaking MH17-documenten

Update: Vanaf woensdag 11 februari zijn de MH17-documenten voor elke burger te raadplegen via http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/wob-verzoeken/2015/02/10/bijlages-bij-het-wob-verzoek-over-de-vliegramp-mh-17.html

RTL, NOS en de Volkskrant hebben eind 2014  verzoeken ingediend om openbaarmaking van MH17-documenten op basis van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). In de WOB is de toegang tot overheidsinformatie geregeld (http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kwaliteit-en-integriteit-overheidsinstanties/wet-openbaarheid-van-bestuur-WOB ). De verzoeken van de genoemde media betreffen, kort gesteld, de bestuurlijke besluitvorming en de werking van de crisisorganisatie na de vliegramp.

In twee delen gepubliceerd

Dit betekent dat de Rijksoverheid honderden documenten met betrekking tot de MH17, zal overhandigen aan RTL, NOS en de Volkskrant. Uiteraard is, voor zover hier sprake van was, alle voor nabestaanden privacygevoelige informatie uit deze documenten verwijderd.

Vanwege de omvang van het verzoek is de openbaarmaking van documenten in twee delen gesplitst.  Vandaag, dinsdag, 10 februari, wordt het eerste deel van de documenten overhandigd aan RTL, NOS en de Volkskrant. Omdat openbaarmaking van documenten onder de WOB niet alleen openbaarmaking aan de verzoekers betreft, maar per definitie openbaarmaking aan iedereen, zullen de documenten een week later, vanaf dinsdag 17 februari, voor elke burger te raadplegen zijn via www.rijksoverheid.nl. Op de nabestaandensite zal worden gezorgd voor een link naar deze documenten, zodat ze goed vindbaar zijn.

Op een nog nader  te bepalen moment wordt het tweede deel van de documenten overhandigd. Een week later worden ook deze documenten op www.rijksoverheid.nl geplaatst. Ook hiernaar zal op de nabestaandensite worden doorgelinkt.

Wat betekent de openbaarmaking?

De overheid geeft zelf actief informatie over de ramp met de MH17 en de werkzaamheden van de crisisorganisatie. Onder de WOB kan echter aan de overheid gevraagd worden  om over een bestuurlijk onderwerp alle of bepaalde informatie openbaar te maken. Dit betreft dan vaak informatie die normaal gesproken niet direct in de openbaarheid zou komen, zoals interne e-mails over in dit geval besluitvorming, organisatie en logistiek van de crisisorganisatie, crisiscommunicatie en andere zaken.

Uitzonderingen

Hoewel in de WOB-openbaarheid het uitgangspunt is, kent deze wet een aantal uitzonderingsgronden op basis waarvan sommige documenten niet, of slechts ten dele, openbaar worden gemaakt. Zo wordt bijvoorbeeld informatie die de persoonlijke levenssfeer van mensen raakt, zoals persoonsgegevens, in beginsel niet openbaar, alsmede informatie die de betrekkingen van Nederland met andere landen zou kunnen schaden, zoals informatie die door andere landen in vertrouwen met Nederland is gedeeld. Ook worden in beginsel de persoonlijke beleidsopvattingen in interne stukken niet openbaar. Hierbij valt te denken aan een ambtenaar die in een nota zijn minister adviseert. De gedachtegang hierbij is dat bewindspersonen, bestuurders en ambtenaren er op moeten kunnen vertrouwen dat door hen in het interne beraad naar voren gebrachte opvattingen vertrouwelijk blijven.

Als een document openbaar wordt gemaakt, maar informatie bevat waarvoor een uitzonderingsgrond van toepassing is, dan is deze informatie in het document met zwart onleesbaar gemaakt.